Forumdag zaterdag 26 november 2011 Lezing van Hedwig van der Horst.
Voor een papegaai zijn er verschillende gevaren in de huiskamer. Hierbij kun je denken aan deuren die dichtslaan, kaarsen (de poten van papegaaien zijn ongevoelig voor hitte), fornuis (het eten trekt de papegaaien aan), en ook komt het voor dat mensen boven op hun papegaai gaan staan of zitten. Wat daarnaast goed is om te weten is dat een papegaai in rust zijn poten op slot kan zetten. Op deze manier valt hij niet van zijn stok als hij slaapt. Mocht je vogel ergens van schrikken dan kan hij te snel wegvliegen en zijn poten breken.
Stap 1 Zorg dat het dier niet dood gaat. Vaak is het niet de verwonding die zorgt dat een papegaai dood gaat, maar stress. Papegaaien zijn erg gevoelig voor stress. Blijf daarom altijd rustig ! Rust van jou straalt over naar je papegaai, het is dus erg belangrijk dat jij rustig blijft en rustig handelt.
Stap 2 Zorg dat de situatie niet nog erger wordt. Zorg dus voor RUST ! Pak bij een verwonding je papegaai (het liefst met een doek) en zet hem in een donkere warme ruimte. Zorg dat je vochtopnemend materiaal op de bodem hebt liggen. Dit omdat een papegaai veel ontlast bij stress, hierdoor kan hij nat worden en onderkoelt raken. Zorg dat de vogel zichzelf niet kan beschadigen. Een vogel in stress gaat met zijn vleugels slaan, houd hier rekening mee.
Hartmassage bij een vogel kan niet worden toegepast omdat het borstbeen te groot is. Hierdoor kun je heel moeilijk bij het hart komen. Ook klopt het hart van een vogel erg snel. Bij een ara is dit bijvoorbeeld 200 slagen per minuut. Het is haast niet mogelijk om dit zelf te evenaren. Het beademen van een vogel kan wel.
Bloedverlies. Houd als eerste in je achterhoofd dat een vogel niet zomaar dood bloed. Vaak lijkt een vogel veel bloed te verliezen omdat zo door beweging bloed overal aansmeren, hierdoor lijkt het meer als dat het is. (In 15 jaar praktijk is er bij Hedwig 1 keer een vogel dood gegaan aan bloedverlies)
Wat je het beste kan doen is dus zorgen voor rust, en verder niks. Mocht je je toch zorgen maken om het vele bloedverlies dan kun je het met verschillende materialen stelpen. Bloem, maizena, krijt, fijn gemaakte paracetamol (houd er hier rekening mee dat paracetamol het bloed kan verdunnen), Vetbond (dit is een soort vloeibare pleister), Spongostan, blaarpleister, bloedneusstop, Hansaplast vloeibare pleister (dit werkt ook pijnstillend).
Houd er rekening mee dat je de middelen echt alleen op de wond mag gebruiken. Vloeibare pleister vormt bijvoorbeeld een hard laagje, als dit op de veren terecht komt zal je vogel hieraan gaan plukken.
Hoe handelen.
Wat de meeste mensen denken is dat je vogel acuut vocht nodig heeft bij ziekte. Daarbij wordt dan op verschillende manieren geprobeerd vocht toe te dienen. Dit klopt echter niet, een vogel kan een aantal dagen zonder water prima overleven. Door te proberen om vocht toe te dienen kan je vogel zich verslikken of zelfs stikken.
Wat wel erg belangrijk is om te zorgen dat de bloedsuiker op pijl blijft. De hersenen hebben namelijk bloedsuikers nodig om goed te functioneren. Bij stress gaat de stofwisseling van de vogel sneller werken en daardoor raakt hij ook sneller door zijn bloedsuiker heen.
Mocht dit gebeuren dan zullen de organen minder snel reageren (iets wat je zeker niet wilt bij een verwonding), als gevolg hiervan valt je vogel flauw. Het is dus belangrijk om je vogel wakker te houden.
Om dit te voorkomen kun je glucose toedienen. (bijvoorbeeld dextro of glucose poeder).
Bij contact met de tong word de glucose al opgenomen in het bloed (het hoeft dus niet eerst in de krop of maag terecht te komen).
Ook zou je de glucose via de cloaca naar binnen kunnen brengen. Om dit te doen moet de vogel al buiten bewustzijn zijn. Je kunt dit dan inbrengen met een spuit. Bij voldoende ervaring kun je ook een sonde gebruiken. Gebruik bij een papegaai nooit een zachte zonde (ook niet bij handopfok)
Een papegaai kan dit slangetje gemakkelijk inslikken. Als dit gebeurd druk dan met je vinger de ingang van de krop dicht en ga op die manier naar de dierenarts.
Zorg daarna dat je vogel warm komt te zitten.
Een vogel heeft een hoge lichaamstemperatuur waardoor het veel energie kost om zichzelf warm te houden door hem warm te zetten kan hij zijn energie gebruiken voor zijn verwondingen of ziekte.
Als laatst kun je kijken of je vogel voeding wil hebben. Houd hierbij in je achterhoofd dat ongezonde voeding in dit geval beter is dan goede voeding.
Na 3 dagen heeft een vogel past vocht nodig.
Zorg dat je vogel wel beschikking heeft tot water, maar houd er wel rekening mee dat als een vogel flauw valt hij ook in zijn waterbak kan vallen en kan verdrinken.
Een gebroken vleugel.
Bij een gebroken vleugel moet de vleugel gefixeerd worden (op zijn plek worden gehouden). Vogels gaan namelijk fladderen met de vleugels omdat het niet goed voelt en ze proberen weg te vliegen.
Hierdoor verergerd de breuk. Je kunt de vleugel fixeren met een rekbaar verband.
Gebruik alleen rekbaar verband omdat de breuk kan opzwellen en hiervoor dus ook de ruimte moet krijgen.
Een goed verband hiervoor is gazofix.
Begin met het verband aan de voorkant van de vleugel bij de schouder.
Sla het verband over de schouder heen en ga achterlangs, langs de lange pennen weer terug naar voren. Je maakt nu als ware een 8.
Blijf dit herhalen totdat de vleugel helemaal is ingepakt.
De lange uiteindes van de vleugelveren kun je vast plakken aan de staart.
Op deze manier kan je vogel de vleugel niet meer bewegen.
Gebruik hiervoor plakband die je makkelijk weer los kan maken, bijvoorbeeld schilderstape.
Mocht je alleen zijn met je vogel dan is de kans er dat de vogel je gaat bijten omdat je hem pijn doet. Wat je kan doen is een theedoek om zijn nek knopen met de knoop naar voren.
Sla de flap over zijn kop.
Op deze manier ziet de vogel je niet meer en bijt hij in de theedoek.
Voor een papegaai zijn er verschillende gevaren in de huiskamer. Hierbij kun je denken aan deuren die dichtslaan, kaarsen (de poten van papegaaien zijn ongevoelig voor hitte), fornuis (het eten trekt de papegaaien aan), en ook komt het voor dat mensen boven op hun papegaai gaan staan of zitten. Wat daarnaast goed is om te weten is dat een papegaai in rust zijn poten op slot kan zetten. Op deze manier valt hij niet van zijn stok als hij slaapt. Mocht je vogel ergens van schrikken dan kan hij te snel wegvliegen en zijn poten breken.
Stap 1 Zorg dat het dier niet dood gaat. Vaak is het niet de verwonding die zorgt dat een papegaai dood gaat, maar stress. Papegaaien zijn erg gevoelig voor stress. Blijf daarom altijd rustig ! Rust van jou straalt over naar je papegaai, het is dus erg belangrijk dat jij rustig blijft en rustig handelt.
Stap 2 Zorg dat de situatie niet nog erger wordt. Zorg dus voor RUST ! Pak bij een verwonding je papegaai (het liefst met een doek) en zet hem in een donkere warme ruimte. Zorg dat je vochtopnemend materiaal op de bodem hebt liggen. Dit omdat een papegaai veel ontlast bij stress, hierdoor kan hij nat worden en onderkoelt raken. Zorg dat de vogel zichzelf niet kan beschadigen. Een vogel in stress gaat met zijn vleugels slaan, houd hier rekening mee.
Hartmassage bij een vogel kan niet worden toegepast omdat het borstbeen te groot is. Hierdoor kun je heel moeilijk bij het hart komen. Ook klopt het hart van een vogel erg snel. Bij een ara is dit bijvoorbeeld 200 slagen per minuut. Het is haast niet mogelijk om dit zelf te evenaren. Het beademen van een vogel kan wel.
Bloedverlies. Houd als eerste in je achterhoofd dat een vogel niet zomaar dood bloed. Vaak lijkt een vogel veel bloed te verliezen omdat zo door beweging bloed overal aansmeren, hierdoor lijkt het meer als dat het is. (In 15 jaar praktijk is er bij Hedwig 1 keer een vogel dood gegaan aan bloedverlies)
Wat je het beste kan doen is dus zorgen voor rust, en verder niks. Mocht je je toch zorgen maken om het vele bloedverlies dan kun je het met verschillende materialen stelpen. Bloem, maizena, krijt, fijn gemaakte paracetamol (houd er hier rekening mee dat paracetamol het bloed kan verdunnen), Vetbond (dit is een soort vloeibare pleister), Spongostan, blaarpleister, bloedneusstop, Hansaplast vloeibare pleister (dit werkt ook pijnstillend).
Houd er rekening mee dat je de middelen echt alleen op de wond mag gebruiken. Vloeibare pleister vormt bijvoorbeeld een hard laagje, als dit op de veren terecht komt zal je vogel hieraan gaan plukken.
Hoe handelen.
Wat de meeste mensen denken is dat je vogel acuut vocht nodig heeft bij ziekte. Daarbij wordt dan op verschillende manieren geprobeerd vocht toe te dienen. Dit klopt echter niet, een vogel kan een aantal dagen zonder water prima overleven. Door te proberen om vocht toe te dienen kan je vogel zich verslikken of zelfs stikken.
Wat wel erg belangrijk is om te zorgen dat de bloedsuiker op pijl blijft. De hersenen hebben namelijk bloedsuikers nodig om goed te functioneren. Bij stress gaat de stofwisseling van de vogel sneller werken en daardoor raakt hij ook sneller door zijn bloedsuiker heen.
Mocht dit gebeuren dan zullen de organen minder snel reageren (iets wat je zeker niet wilt bij een verwonding), als gevolg hiervan valt je vogel flauw. Het is dus belangrijk om je vogel wakker te houden.
Om dit te voorkomen kun je glucose toedienen. (bijvoorbeeld dextro of glucose poeder).
Bij contact met de tong word de glucose al opgenomen in het bloed (het hoeft dus niet eerst in de krop of maag terecht te komen).
Ook zou je de glucose via de cloaca naar binnen kunnen brengen. Om dit te doen moet de vogel al buiten bewustzijn zijn. Je kunt dit dan inbrengen met een spuit. Bij voldoende ervaring kun je ook een sonde gebruiken. Gebruik bij een papegaai nooit een zachte zonde (ook niet bij handopfok)
Een papegaai kan dit slangetje gemakkelijk inslikken. Als dit gebeurd druk dan met je vinger de ingang van de krop dicht en ga op die manier naar de dierenarts.
Zorg daarna dat je vogel warm komt te zitten.
Een vogel heeft een hoge lichaamstemperatuur waardoor het veel energie kost om zichzelf warm te houden door hem warm te zetten kan hij zijn energie gebruiken voor zijn verwondingen of ziekte.
Als laatst kun je kijken of je vogel voeding wil hebben. Houd hierbij in je achterhoofd dat ongezonde voeding in dit geval beter is dan goede voeding.
Na 3 dagen heeft een vogel past vocht nodig.
Zorg dat je vogel wel beschikking heeft tot water, maar houd er wel rekening mee dat als een vogel flauw valt hij ook in zijn waterbak kan vallen en kan verdrinken.
Een gebroken vleugel.
Bij een gebroken vleugel moet de vleugel gefixeerd worden (op zijn plek worden gehouden). Vogels gaan namelijk fladderen met de vleugels omdat het niet goed voelt en ze proberen weg te vliegen.
Hierdoor verergerd de breuk. Je kunt de vleugel fixeren met een rekbaar verband.
Gebruik alleen rekbaar verband omdat de breuk kan opzwellen en hiervoor dus ook de ruimte moet krijgen.
Een goed verband hiervoor is gazofix.
Begin met het verband aan de voorkant van de vleugel bij de schouder.
Sla het verband over de schouder heen en ga achterlangs, langs de lange pennen weer terug naar voren. Je maakt nu als ware een 8.
Blijf dit herhalen totdat de vleugel helemaal is ingepakt.
De lange uiteindes van de vleugelveren kun je vast plakken aan de staart.
Op deze manier kan je vogel de vleugel niet meer bewegen.
Gebruik hiervoor plakband die je makkelijk weer los kan maken, bijvoorbeeld schilderstape.
Mocht je alleen zijn met je vogel dan is de kans er dat de vogel je gaat bijten omdat je hem pijn doet. Wat je kan doen is een theedoek om zijn nek knopen met de knoop naar voren.
Sla de flap over zijn kop.
Op deze manier ziet de vogel je niet meer en bijt hij in de theedoek.